TIỀM NĂNG XUẤT KHẨU VIÊN NÉN VÀO CHÂU ÂU
Ngành sản xuất và xuất khẩu viên nén gỗ tại Việt Nam đang nổi lên như một lĩnh vực đầy hứa hẹn, đặc biệt khi thị trường châu Âu (EU) thể hiện nhu cầu gia tăng đáng kể. Việc nắm bắt cơ hội này không chỉ mang lại giá trị kinh tế lớn mà còn góp phần định vị Việt Nam như một quốc gia tiên phong trong cung ứng năng lượng tái tạo.
Bối cảnh phát triển và tiềm năng thị trường EU
Hiện tại, EU là khu vực tiêu thụ viên nén lớn nhất thế giới, sử dụng chủ yếu làm nhiên liệu sưởi ấm và sản xuất năng lượng sạch. Trong năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 155.000 tấn viên nén sang EU, đạt giá trị gần 26 triệu USD, tăng gấp ba lần so với năm 2022. Những con số này cho thấy tiềm năng to lớn để các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng thị phần tại EU, nơi đặt ra yêu cầu cao về nguồn nguyên liệu bền vững, chất lượng và chứng chỉ môi trường như FSC
Ngoài EU, các thị trường khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, và Trung Quốc cũng gia tăng nhập khẩu viên nén để thay thế năng lượng hóa thạch, góp phần thúc đẩy toàn ngành
Thị trường xuất khẩu viên nén chủ lực của Việt Nam: Hàn Quốc & Nhật Bản
Trong 6 tháng năm 2024, lượng và giá trị xuất khẩu viên nén sang hai quốc gia này chiếm 92% về lượng và 89,9% về giá trị xuất khẩu viên nén của Việt Nam.
Ngoài ra, EU là thị trường xuất khẩu viên nén đứng thứ ba của Việt Nam, với lượng đạt 48,6 nghìn tấn, ứng với 9,5 triệu USD, chiếm 1,9% về lượng và 2,8% về giá trị viên nén Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường. Còn lại sản phẩm này được xuất khẩu sang một số thị trường khác như Đài Loan (Trung Quốc), PNP…
Lượng và giá xuất xuất khẩu viên nén gỗ sang các thị trường giai đoạn 2021 – 6/2024.
Lợi thế cạnh tranh của Việt Nam khi xuất khẩu viên nén gỗ
Việt Nam hiện đứng thứ hai thế giới về xuất khẩu viên nén nhờ nguồn nguyên liệu dồi dào từ phụ phẩm gỗ rừng trồng và ngành chế biến đồ gỗ phát triển. Nhiều doanh nghiệp đã tận dụng các phụ phẩm như mùn cưa, dăm bào và phế liệu gỗ để giảm chi phí sản xuất, đồng thời đóng góp vào việc bảo vệ môi trường.
Hơn 300 cơ sở sản xuất trên cả nước, tập trung tại miền Nam và miền Trung, đã tạo ra công suất lớn, giúp đáp ứng nhu cầu tăng mạnh từ các thị trường quốc tế. Điều này cho phép ngành viên nén Việt Nam dự đoán đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD trong tương lai gần.
Thách thức cần vượt qua
Thiếu nguyên liệu đầu vào bền vững: Mặc dù có nguồn nguyên liệu dồi dào, nhưng cạnh tranh với ngành dăm gỗ đã làm gia tăng áp lực lên chuỗi cung ứng. Một số doanh nghiệp phải sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm.
Ông Nguyễn Sơn Hà – đại diện KAHL tại Việt Nam, nhận định nguyên liệu chế biến viên nén tại Việt Nam chưa được bền vững về nguồn gốc và chất lượng
Rào cản tiêu chuẩn và pháp lý tại EU: Thị trường EU đòi hỏi nghiêm ngặt về chứng nhận bền vững, truy xuất nguồn gốc, và các quy định phát thải. Doanh nghiệp cần đầu tư nhiều hơn vào công nghệ và xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch để đáp ứng các tiêu chuẩn này.
Phát triển công nghệ sản xuất: Ngành viên nén tại Việt Nam vẫn còn phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu. Nghiên cứu và phát triển công nghệ mới để tối ưu hóa sản xuất và mở rộng nguồn nguyên liệu sẽ là chìa khóa để gia tăng lợi thế cạnh tranh.
Hướng đi cho các doanh nghiệp Việt Nam
Để khai thác hiệu quả thị trường EU, các doanh nghiệp cần tập trung vào các yếu tố sau:
- Đầu tư vào vùng nguyên liệu bền vững: Hợp tác với các hộ dân và cơ sở trồng rừng để xây dựng chuỗi cung ứng đạt chứng chỉ quốc tế như FSC.
- Cải tiến công nghệ sản xuất: Tối ưu hóa quy trình để tiết kiệm chi phí và đảm bảo chất lượng đầu ra.
- Tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế: Nghiên cứu kỹ các yêu cầu về xuất xứ, phát thải carbon và chất lượng từ EU để tăng tính cạnh tranh.
- Đẩy mạnh xúc tiến thương mại: Tham gia các hội chợ quốc tế, mở rộng quan hệ với các đối tác EU để thâm nhập sâu hơn vào thị trường
Xuất khẩu viên nén gỗ sang EU không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Việc đầu tư vào sản xuất bền vững, nâng cao chất lượng, và xây dựng uy tín trên thị trường quốc tế sẽ giúp ngành viên nén Việt Nam phát triển thành một lĩnh vực xuất khẩu tỷ USD trong tương lai gần. Đây chính là bước đi chiến lược để Việt Nam khẳng định vị thế trong lĩnh vực năng lượng tái tạo toàn cầu.
ĐỌC THÊM